Novo istraživanje otkriva dramatično topljenje sante leda Thwaites, poznate kao „santa sudnjeg dana“, u Zapadnom Antarktiku. Naučnici su izjavili da se topljenje dešava brže nego što su prvobitno mislili, sa toplom morskom vodom koja prodire do podnožja leda. Potpuno topljenje ove sante može podići nivo mora za 60 centimetara, što bi bilo razorno za obalne zajednice širom svijeta.
Studija je objavljena u časopisu „PNAS“, a istraživači su koristili rentgenske podatke prikupljene satelitima kako bi bolje razumjeli šta se događa ispod površine Thwaitesa. Ovo intenzivno topljenje sante može doprinijeti značajnom porastu nivoa mora, ali precizne procjene zahtijevaju dalja istraživanja.
Naučnici upozoravaju da trenutno nemaju dovoljno informacija da bi sa sigurnošću utvrdili koliko vremena imaju prije nego što topljenje postane neopozivo. Unapređivanjem modela i usmjeravanjem istraživanja na ključne sante, nastojaće približno odrediti ove brojke za decenije umjesto vijekove. Novi podaci istraživanja upozoravaju na veći rizik od topljenja sante leda Thwaites nego što se prvobitno mislilo. Suza (700 words)novi podaci istraživanja upućuju na to da se Thwaites, poznata kao santa sudnjeg dana, topli brže nego što su naučnici prvobitno mislili. Studija objavljena u časopisu PNAS pokazuje da je topla morska voda prodrla do podnožja ranjive sante, što ukazuje na ozbiljniji rizik od njenog topljenja.
Thwaites se smatra ključnom tačkom za nivo mora, jer djeluje kao prirodna brana koja sprečava sante leda Zapadnog Antarktika da skliznu u okean. Ako bi santa potpuno kolabirala, nivoi mora mogli bi porasti i do tri metra. Naučnici su koristili rentgenske podatke prikupljene satelitima kako bi pratili šta se dešava ispod površine Thwaitesa, otkrivajući da se topla morska voda duboko uvlači unutar sante, stvarajući slatku vodu koja se izbacuje u okean tokom plime.
„Sada brinemo da možda potcjenjujemo brzinu promjena sante leda i njihov potencijalni uticaj na obalne zajednice širom svijeta“, izjavila je Kristin Dou, koautorka studije i profesor glaciologije na Univerzitetu Voterlu u Ontariju. Iako tačno kvantifikovanje porasta i procjena tačke bez povratka zahtijeva dalja istraživanja, naučnici rade na unapređivanju modela i fokusiranju na ključne sante kako bi približno odredili ove brojke za decenije umjesto vijekove.
Prethodna istraživanja su pokazala da se Thwaites topi još od osamdesetih godina prošlog vijeka, što je doprinijelo porastu globalnih nivoa mora za 4 odsto gubitkom stotina milijardi tona leda. Potpuno topljenje ove sante moglo bi podići nivoe mora za čak 60 centimetara, što bi imalo katastrofalne posljedice po obalne zajednice širom svijeta.
Naučnici ističu da je potrebno hitno djelovanje kako bi se spriječilo dalje topljenje sante leda Thwaites i smanjili potencijalni uticaj na nivoe mora. Uzimajući u obzir da topla morska voda prodire sve dublje unutar sante, ova nova istraživanja upozoravaju na hitnost situacije i potrebu za daljom pažnjom na klimatske promjene i njihov uticaj na antarktičke sante leda.
Svijet se suočava sa ozbiljnom prijetnjom od topljenja sante leda Thwaites u Zapadnom Antarktiku, što može dovesti do dramatičnog porasta nivoa mora i katastrofalnih posljedica po obalne zajednice širom svijeta. Naučnici upozoravaju na hitnost situacije i potrebu za daljim istraživanjima kako bi se bolje razumjeli procesi topljenja sante i spriječile teške posljedice po okolinu.
