Nobelova nagrada za hemiju 2024. godine dodijeljena je naučnicima Dejvidu Bejkeru, Demisu Hasabisu i Džonu Džamperu za njihov rad na strukturi proteina, saopštila je Kraljevska švedska akademija nauka. Nagrada, koja se smatra jednom od najprestižnijih u naučnom svijetu, vrijedna je 1,1 milion dolara. Ovogodišnje otkriće obuhvata izgradnju spektakularnih proteina i predviđanje proteinskih struktura iz aminokiselinskih sekvenci.
Dejvid Bejker, profesor na Univerzitetu Vašingtona, dobio je polovinu nagrade za proračunski dizajn proteina, dok su drugu polovinu podijelili Demis Hasabis, direktor ogranka Gugla, i Džon Džamper, naučnik i istraživač u organizaciji Google DeepMind. Nagrade za medicinu i fiziku već su dodijeljene ranije ove sedmice.
Nobelove nagrade, ustanovljene testamentom Alfreda Nobela, dodjeljuju se za dostignuća koja donose najveću korist čovječanstvu. Prvi put uručena je 1901. godine, a od tada se dodjeljuje za medicinu, fiziku, hemiju, književnost i mir, dok se nagrada za ekonomiju dodjeljuje kasnije kao dodatak koji finansira Centralna banka Švedske.
Među prethodnim dobitnicima Nobelove nagrade za hemiju su bili Ernest Raderford i Marija Kiri. Prošle godine, nagradu su dobili naučnici za otkriće kvantnih tačaka, komponenti koje se koriste za stvaranje boja na tv ekranima i pomoć pri vizualizaciji krvnih sudova u tumorima.
Pored novčane nagrade, dobitnici će 10. decembra na ceremoniji u Štokholmu primiti medalje od švedskog kralja. Nagrada za hemiju je samo jedna od nagrada koje se dodjeljuju u okviru Nobelove nagrade, a često prepoznaje najvažnija naučna otkrića i doprinose razvoju nauke i tehnologije.
